Jacqueline Zandvliet: ‘Ik wil plezier houden in horen’

Je komt terug van vakantie en bent een beetje verkouden. Dat kan gebeuren. En dat je vervolgens niets zo goed meer hoort met je ene oor, zal dat wel met het verkoudheidje te maken hebben. Achteraf bleek dat een aankondiging van plotsdoofheid. Het overkwam Jacqueline Zandvliet (52) uit Bilthoven vijf jaar geleden. Het veranderde haar leven op talloze fronten.

We zitten op het lommerrijke terras bij het huis waar Jacqueline samen met man en zoon woont. Dochter is al uitgevlogen en komt vaak in het weekend langs. Er zoemt een hommel, vogeltjes fluiten en er waait een zuchtje wind door de bomen die achter het huis staan. Een groene plek waar het met een kopje thee heerlijk rustig kletsen is. ‘Ja, dit is een fijne plek. Niet alleen omdat het je er nauwelijks geluiden van bijvoorbeeld voorbij rijdende auto’s hoort, maar ook omdat we elkaar goed verstaan. En niet afgeleid wordt door anderen.’

Diagnose

Fotograaf Minke en ik zijn op bezoek bij Jacqueline. Ze vertelt haar verhaal vanaf het moment dat ze ontdekte dat ze niet goed meer kon horen met haar ene oor. ‘Als ik mijn mobiel aan mijn hoofd had, hoorde ik minder aan de linkerkant. Daar zocht ik in het begin niets achter. Verkoudheid, dacht ik. Wat neusspray gebruiken en dan lost het probleem vanzelf op. Dat bleek helaas niet het geval. Ik ging op aandringen van mijn man naar de huisarts en die stuurde me door naar het inloopspreekuur van de KNO-arts. Daar kreeg ik een uitgebreide gehoortest en de conclusie daarvan luidde: plotseling doof aan een oor. Kan iedereen gebeuren. Zomaar. Bij mij was een virus hoogstwaarschijnlijk de boosdoener. Ik was zo verbouwereerd door de diagnose, dat ik me niet direct realiseerde wat het allemaal betekende.’

Plezier

Om uit te sluiten dat er meer aan de hand is dan dat virus, gaat Jacqueline voor een scan ook naar het audiologisch centrum. Daar wordt uitgesloten dat het een brughoektumor is, en de diagnose blijft gehandhaafd. ‘Plotsdoof. Ja, en daar zat ik dan. De arts daar zei: als u plezier wilt houden in het horen, dan moet u een hoortoestel aan laten meten. Nou, ik wilde plezier houden in het horen en dus ging ik op zoek naar een oplossing. Ik stapte bij een grote keten in het dorp naar binnen. Daar kreeg ik een toestel aangemeten. In het begin leek dat best een goede hooroplossing. Maar ik was er uiteindelijk toch niet helemaal tevreden mee. Ik mis de middentonen, en dat is best een gepuzzel om die goed te horen. Toen ik een keer terugkwam wist het meisje in de winkel niet waarvoor ik kwam en wat er precies aan de hand was. Ik voelde me niet echt gezien. Dan laat de service toch te wensen over, vind ik. En zo kwam ik via via in Baarn bij Écoutez terecht. Daar voelde het direct anders. Lisette sprak vanuit kennis en ervaring. Dat voel je. Na wat testen, heb ik uiteindelijk een ander toestel gekregen. Naar volle tevredenheid.’

Richtingaanwijzer

Jacqueline blijft positief en plezier houden in horen, zoals ze zich heeft voorgenomen. En dat vergt af en toe best veel. Naast haar plotsdoofheid heeft ze namelijk ook last van oorsuizen en de ziekte van Ménière gekregen. Dat maakt het niet makkelijker. ‘Tja, het is wat het is. Natuurlijk is het lastig en vervelend dat ik me moet aanpassen. Dat ik niet alles kan doen dan dat ik hiervoor deed. Maar ik werk nog gewoon, sport nog, ben nog sociaal betrokken op allerlei vlakken. Ik ben niet in een hoekje gekropen. Waarom zou ik? Ik heb op mijn werk ook gemeld dat ik doof ben, doe er niet geheimzinnig over. Ik schaam me er ook absoluut niet voor. Mijn collega’s vinden het prima. Door het te delen herwin ik zekerheid. Dat voelt goed.

Het bijzondere is dat ik soms geluiden terugvind. Dit komt door het nieuwe gehoorapparaat. Zo hoorde ik laatst weer de richtingaanwijzer knipperen. Dat betekent dus dat ik beter ben gaan horen. Benieuwd of dat soort dingen doorzet. Ik zou het fijn vinden nog scherper en zuiverder te horen dan dat ik nu doe. Maar helemaal honderd procent zal het niet meer worden. Zeg dat ik nu op vijftig procent zit, dan is zeventig procent al een hele verbetering.’

Kiezen

Hoe de slechthorendheid mijn leven heeft veranderd? Jacqueline hoeft niet lang na te denken. ‘Veranderd is best een groot woord. Ik heb mijn leven aangepast. Moeten aanpassen. Maar dat komt voornamelijk door de Ménière. Daar waar het vroeger en dit doen, en daar heen gaan, en ook nog even zus en zo…. is het nu keuzes maken. Ik doe of dit, of dat. Meedoen is goed horen en ingetuned zijn. Dat kost mij heel veel. Als ik een groep zit bijvoorbeeld, op een bbq of verjaardag, vind ik het soms lastig een gesprek te volgen. Om te horen. Begrijp me goed, niet om te luisteren maar om op te vangen wat iemand tegen mij zegt. Vaak is er zoveel geluid om het gesprek heen. Dat leidt af en zorgt voor een soort ruis. Ook als ik uit eten ga, zorg ik dat ik op een bepaalde plaats kom te zitten. Zodat ik strategisch goed zit en niet te veel moeite hoef te doen om te horen. De akoestiek in veel restaurants is vaak slecht en maakt dat luisteren enorm veel energie kost. Door mijn hoortoestel kan ik geluiden wegfilteren en dat scheelt wel. Maar ondanks dat ik een goed hoortoestel heb, kan ik niet alles meer en kies ik waar ik mijn energie aan besteed. En dat ik dan niet meer in slecht weer een berg naar beneden ski… Zo is het dan.’

Brillen

Misschien heeft de toekomstig techniek nog meer verbeteringen in petto, opper ik. ‘Dat zou ik fijn vinden, zegt Jacqueline. ‘Al zal dat er niet goedkoper op worden, denk ik zo. En dat moet ik ook zeggen: ik heb gekozen voor een gehoortoestel dat ik fijn vind, maar dat ook nogal wat kost. Dat kan niet iedereen ophoesten. Aan dat systeem zouden ze nog eens iets moeten verbeteren. Zodat meer mensen, net als met brillen, een tegemoetkoming in de kosten zouden kunnen krijgen. Hoge kosten kunnen je weerhouden om naar de meest optimale oplossing te vragen. Terwijl het weer beter horen je zoveel oplevert. Dat is mijn ervaring.’

Jacqueline is even stil en zegt dan: ‘Als er problemen zijn met het toestel kan ik te allen tijde bij Écoutez aankloppen. Of het nu voor of na sluitingstijd is. Toen ik problemen had kon ik bij haar terecht. Ze heeft ook al eens geregeld dat ik terecht kon in het ziekenhuis vanwege de ziekte van Ménière. Kijk dat is de reden waarom ik graag aan andere mensen die gehoorproblemen hebben: ga naar Écoutez. Ik weet dat het geen reclamepraatje moet worden, maar ik ervaar de service en de aandacht als zeer fijn en zeer oprecht. Zo, dat heb ik toch even gezegd.’ We moeten even lachen met z’n allen om die opmerking. Ik schrijf het dan ook maar even op.

Nieuwsgierig

De bewuste keuzes die Jacqueline maakt brengen haar nog eens ergens. Op plekken waar je iemand met een hoortoestel wellicht niet zo snel zou verwachten. Jacqueline grinnikt. ‘Vorig jaar ben ik met mijn zoon naar de autoraces in Zandvoort geweest. Fantastische ervaring was dat. En geen enkel probleem met mijn hoortoestel, hè? Soms moet je ook gewoon iets proberen. Binnenkort ga ik naar een concert van Edwin Evers en band. Heel nieuwsgierig hoe dat gaat. Ik zal het je laten weten.’

Als Minke en ik het pad aflopen zijn we helemaal blij door de opgewekte toon en gedrevenheid van Jacqueline. Ze staat volop in het leven. Laat zich niet kisten. Plotsdoof of niet.

Annet

PS Jacqueline meldt over het concert: ‘Het viel helemaal niet tegen. Ik heb een fantastische avond gehad ook qua geluid.’