Meer dan helft slechthorenden draagt géén hoortoestel

‘Zorgwekkend’, noemen beroepsorganisaties, audiciens en hoortoestelfabrikanten het dat meer dan de helft van de Nederlanders met gehoorproblemen géén hooroplossing heeft. Zorgwekkend, omdat onbehandeld gehoorverlies werkprestaties en zelfstandigheid beïnvloedt en in verband wordt gebracht met eenzaamheid, depressie en dementie.’ Gehoorverlies maar toch geen hoortoestel: het is vaak een frustrerende combinatie omdat er wel wat aan te doen is.

Het EuroTrak-onderzoek dat in juni gepubliceerd is, wijst uit dat in Nederland momenteel 1,8 miljoen personen gehoorverlies hebben. ‘De maatschappelijke impact is groot gelet op de gevolgen van onbehandeld gehoorverlies’, zeggen de hoorexperts. Bij de aanpak van het is een mooie rol weggelegd voor de hoorzorgprofessionals.

Gezondheidswinst

In het EuroTrak-onderzoek wordt het beeld bevestigd dat het dragen van een hoortoestel bijdraagt aan de algehele gezondheidswinst en het welbevinden van slechthorenden. Hierdoor kunnen uitgaven op andere zorgdomeinen voorkomen of verminderd worden. De Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) waarschuwde in een rapport uit 2021 al voor een grote stijging van mensen met een gehoorprobleem en adviseert meer te investeren in preventie, bewustwording en gehoorscreening.

‘Het percentage onbehandeld gehoorverlies ligt in Nederland nog erg hoog, ondanks de faciliterende rol van het regulerings- en vergoedingssysteem’, stelt Dennis Havermans van branchevereniging de Kwaliteitsaudiciens (dKA). ‘Zeker 55 procent van de mensen met gehoorproblemen blijft ermee rondlopen zonder dat zij iets doen. Terwijl uit diverse wetenschappelijke publicaties blijkt dat behandeling van gehoorverlies participatie bevordert en diverse ziektebeelden kan voorkomen of remmen’, aldus Havermans.

Gratis nulmeting

Meer dan de helft van Nederland heeft nog nooit een hoortest laten afnemen, blijkt ook uit het onderzoek. ‘Dat aantal moet omhoog. Eigenlijk zou iedereen met enige regelmaat een gehoorscreening moeten doen. Een verplichte jaarlijkse hoortest voor 50-plussers zou veel leed voorkomen’, meent Richard Zoetemelk van GAIN, de branchevereniging van fabrikanten van hooroplossingen en hoorhulpmiddelen in Nederland.

‘Helemaal mee eens, reageert triage-audicien Lisette Kolenbrander van Écoutez. ‘Wij adviseren al veel langer eerder nulmetingen te doen. Dat zeggen we ook tegen huisartsen en KNO-artsen. De resultaten van het onderzoek zetten ons in de actiestand. Omdat de grote lijn ons al bekend was. Meer nog dan voorheen zetten we in op de gratis nulmeting. Meten is weten, roepen we altijd.’  

Met meer inzicht in de kwaliteit van het gehoor, maar ook kennis over de risico’s, zullen slechthorenden eerder geneigd zijn een hooroplossing aan te schaffen, aldus Zoetemelk. ‘Wat veel mensen en professionals in de zorg niet of onvoldoende weten is dat gehoorproblemen weer kunnen leiden tot veel ander leed: verminderde hersenactiviteit, dementie, een grotere kans om te vallen, sociale isolatie, verlies van zelfstandigheid en depressie.’

Drempel

In de meeste gevallen geven mensen met gehoorverlies aan dat ze hun probleem nog niet erg genoeg te vinden om er iets aan te doen. Er is nog altijd een drempel voor het dragen van een hoortoestel. Driekwart van de dragers geeft echter aan dat ze nooit uitgelachen of afgewezen worden vanwege hun hoortoestel. Uit onderzoek blijkt dat het juist andersom is: er worden eerder grappen gemaakt omdat men iets niet goed verstaat.

Rol van hoorzorgprofessional

Uit het EuroTrak-onderzoek komt naar voren dat de meest gehoorde redenen voor het nemen van een hoortoestel zijn: verergering van gehoorverlies, de opmerkingen van een partner en het advies van de hoorzorgprofessional.

Driekwart van de slechthorenden bespreekt het gehoorverlies met de huisarts of kno-arts. Dan krijgt 73 procent van hen een hooroplossing aanbevolen. Opvallend daarin is dat respondenten met een ‘licht’ gehoorverlies significant vaker niet doorverwezen worden na het eerste contact met hun arts of audicien dan respondenten met een hoger gehoorverlies. Dat kan te maken hebben met het advies van de professional of omdat ze zelf opzien tegen het vervolg. Uiteindelijk besluit minder dan de helft van de slechthorenden een hoortoestel te nemen.

Mensen met een beperkt gehoorverlies worden vaak door de (kno-)arts of audicien onverrichter zaken weer naar huis gestuurd. Terwijl er diverse mogelijkheden zijn om licht gehoorverlies te behandelen. Meer dan de helft van de slechthorenden is echter niet op de hoogte van alle mogelijkheden, blijkt uit het EuroTrak-onderzoek.

Klanttevredenheid

Het onderzoek legt een verband tussen het gebruik van een hooroplossing, de mate van nazorg, de keuzemogelijkheden, de kosten die men zelf betaalt en de mate van klanttevredenheid. De audicien moet zijn klant actief betrekken bij de keuze van een hoortoestel, laat het onderzoek zien. Een actieve samenwerking tussen die twee zorgt voor een beter resultaat. De mate van tevredenheid stijgt van 65% naar 85% wanneer er jaarlijks contact is. Daarnaast laat het onderzoek zien dat slechthorenden hun hoortoestel langer dragen wanneer zij zelf een bijdrage hebben moeten betalen.

Actie

De gehoorexperts willen werken aan een grotere bewustwording: Hoe eerder je gehoorverlies behandelt, hoe sterker het positieve effect op welzijn en gezondheid. Daarvan zouden alle consumenten en professionals doordrongen moeten zijn. Lisette Kolenbrander is klaar voor actie. Ik zou iedereen aanraden om bij twijfel over gehoorverlies een afspraak te maken bij ons. Meten ís weten. En een gratis gehoortest geeft zekerheid. Ons advies kan ook betekenen dat je geen gehoorapparaat hoeft omdat er niets aan de hand is. Dan weet je dat tenminste!’

Bekijk hier de infographic met een aantal belangrijke resultaten uit het onderzoek.

Het volledige EuroTrak-onderzoek Nederland 2022 is hier te downloaden.

Over EuroTrak  

EuroTrak is het grootste internationale onderzoek naar gehoorkwesties. Geïnitieerd door de European Hearing Industry Manufacturers Association (EHIMA) in 2009, belicht het de prevalentie van gehoorverlies, evenals het gebruik van hoortoestellen en de ervaringen van mensen met gehoorverlies met hun hoortoestellen.

Het EuroTrak-onderzoek wordt gedragen door vier landelijke verenigingen:

• Collectief van Zelfstandige Audiciens (CvZA)
• de Kwaliteits Audiciens (dKA)
• Gezamenlijke Audiologische Industrieën Nederland (GAIN)
• Nederlandse Vereniging van Audicien Bedrijven (NVAB)

De vier verenigingen vertegenwoordigen audicienbedrijven en fabrikanten van hooroplossingen en -hulpmiddelen en vertegenwoordigen daarmee samen een overgroot deel van de Nederlandse hoorzorgbranche. Door meer samen te werken willen zij de kwaliteit van de hoorzorg in Nederland verder verbeteren en nog transparanter en betrouwbaarder maken.