Skip to main content
Bekijk hier onze laatste nieuwsbrief | direct contact 035 543 19 85

Meer dan helft slechthorenden draagt géén hoortoestel

‘Zorgwekkend’, noemen beroepsorganisaties, audiciens en hoortoestelfabrikanten het dat meer dan de helft van de Nederlanders met gehoorproblemen géén hooroplossing heeft. Zorgwekkend, omdat onbehandeld gehoorverlies werkprestaties en zelfstandigheid beïnvloedt en in verband wordt gebracht met eenzaamheid, depressie en dementie.’ Gehoorverlies maar toch geen hoortoestel: het is vaak een frustrerende combinatie omdat er wel wat aan te doen is.

Het EuroTrak-onderzoek dat in juni gepubliceerd is, wijst uit dat in Nederland momenteel 1,8 miljoen personen gehoorverlies hebben. ‘De maatschappelijke impact is groot gelet op de gevolgen van onbehandeld gehoorverlies’, zeggen de hoorexperts. Bij de aanpak van het is een mooie rol weggelegd voor de hoorzorgprofessionals.

Gezondheidswinst

In het EuroTrak-onderzoek wordt het beeld bevestigd dat het dragen van een hoortoestel bijdraagt aan de algehele gezondheidswinst en het welbevinden van slechthorenden. Hierdoor kunnen uitgaven op andere zorgdomeinen voorkomen of verminderd worden. De Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) waarschuwde in een rapport uit 2021 al voor een grote stijging van mensen met een gehoorprobleem en adviseert meer te investeren in preventie, bewustwording en gehoorscreening.

‘Het percentage onbehandeld gehoorverlies ligt in Nederland nog erg hoog, ondanks de faciliterende rol van het regulerings- en vergoedingssysteem’, stelt Dennis Havermans van branchevereniging de Kwaliteitsaudiciens (dKA). ‘Zeker 55 procent van de mensen met gehoorproblemen blijft ermee rondlopen zonder dat zij iets doen. Terwijl uit diverse wetenschappelijke publicaties blijkt dat behandeling van gehoorverlies participatie bevordert en diverse ziektebeelden kan voorkomen of remmen’, aldus Havermans.

De cijfers


Het onderzoek maakt inzichtelijk dat Nederlanders te lang wachten met een bezoek aan de arts of audicien als er sprake is van gehoorverlies. Het duurt gemiddeld 3 jaar voordat Nederlanders in actie komen, waarvan 10% van de respondenten aangeeft langer dan 6 jaar te wachten. Daar staat tegenover dat 67% van de respondenten aangeeft dat ze hun hoortoestel eerder hadden moeten aanschaffen, vanwege het gemis aan sociale contacten. Maar liefst 95% van de respondenten vindt dat het dragen van een toestel hun kwaliteit van leven aanzienlijk heeft verbeterd. ‘Dit had ik tien jaar eerder moeten doen’, is een veelgehoorde uitspraak van slechthorenden die een hooroplossing hebben gekozen.

Een verplichte jaarlijkse hoortest voor 50-plussers zou veel leed voorkomen

Gratis nulmeting

Meer dan de helft van Nederland heeft nog nooit een hoortest laten afnemen, blijkt ook uit het onderzoek. ‘Dat aantal moet omhoog. Eigenlijk zou iedereen met enige regelmaat een gehoorscreening moeten doen. Een verplichte jaarlijkse hoortest voor 50-plussers zou veel leed voorkomen’, meent Richard Zoetemelk van GAIN, de branchevereniging van fabrikanten van hooroplossingen en hoorhulpmiddelen in Nederland.

‘Helemaal mee eens, reageert triage-audicien Lisette Kolenbrander van Écoutez. ‘Wij adviseren al veel langer eerder nulmetingen te doen. Dat zeggen we ook tegen huisartsen en KNO-artsen. De resultaten van het onderzoek zetten ons in de actiestand. Omdat de grote lijn ons al bekend was. Meer nog dan voorheen zetten we in op de gratis nulmeting. Meten is weten, roepen we altijd.’  

Met meer inzicht in de kwaliteit van het gehoor, maar ook kennis over de risico’s, zullen slechthorenden eerder geneigd zijn een hooroplossing aan te schaffen, aldus Zoetemelk. ‘Wat veel mensen en professionals in de zorg niet of onvoldoende weten is dat gehoorproblemen weer kunnen leiden tot veel ander leed: verminderde hersenactiviteit, dementie, een grotere kans om te vallen, sociale isolatie, verlies van zelfstandigheid en depressie.’

Drempel

In de meeste gevallen geven mensen met gehoorverlies aan dat ze hun probleem nog niet erg genoeg te vinden om er iets aan te doen. Er is nog altijd een drempel voor het dragen van een hoortoestel. Driekwart van de dragers geeft echter aan dat ze nooit uitgelachen of afgewezen worden vanwege hun hoortoestel. Uit onderzoek blijkt dat het juist andersom is: er worden eerder grappen gemaakt omdat men iets niet goed verstaat.

Rol van hoorzorgprofessional

Uit het EuroTrak-onderzoek komt naar voren dat de meest gehoorde redenen voor het nemen van een hoortoestel zijn: verergering van gehoorverlies, de opmerkingen van een partner en het advies van de hoorzorgprofessional.

Driekwart van de slechthorenden bespreekt het gehoorverlies met de huisarts of kno-arts. Dan krijgt 73 procent van hen een hooroplossing aanbevolen. Opvallend daarin is dat respondenten met een ‘licht’ gehoorverlies significant vaker niet doorverwezen worden na het eerste contact met hun arts of audicien dan respondenten met een hoger gehoorverlies. Dat kan te maken hebben met het advies van de professional of omdat ze zelf opzien tegen het vervolg. Uiteindelijk besluit minder dan de helft van de slechthorenden een hoortoestel te nemen.

Mensen met een beperkt gehoorverlies worden vaak door de (kno-)arts of audicien onverrichter zaken weer naar huis gestuurd. Terwijl er diverse mogelijkheden zijn om licht gehoorverlies te behandelen. Meer dan de helft van de slechthorenden is echter niet op de hoogte van alle mogelijkheden, blijkt uit het EuroTrak-onderzoek.

Klanttevredenheid

Het onderzoek legt een verband tussen het gebruik van een hooroplossing, de mate van nazorg, de keuzemogelijkheden, de kosten die men zelf betaalt en de mate van klanttevredenheid. De audicien moet zijn klant actief betrekken bij de keuze van een hoortoestel, laat het onderzoek zien. Een actieve samenwerking tussen die twee zorgt voor een beter resultaat. De mate van tevredenheid stijgt van 65% naar 85% wanneer er jaarlijks contact is. Daarnaast laat het onderzoek zien dat slechthorenden hun hoortoestel langer dragen wanneer zij zelf een bijdrage hebben moeten betalen.

Actie

De gehoorexperts willen werken aan een grotere bewustwording: Hoe eerder je gehoorverlies behandelt, hoe sterker het positieve effect op welzijn en gezondheid. Daarvan zouden alle consumenten en professionals doordrongen moeten zijn. Lisette Kolenbrander is klaar voor actie. Ik zou iedereen aanraden om bij twijfel over gehoorverlies een afspraak te maken bij ons. Meten ís weten. En een gratis gehoortest geeft zekerheid. Ons advies kan ook betekenen dat je geen gehoorapparaat hoeft omdat er niets aan de hand is. Dan weet je dat tenminste!’

Bekijk hier de infographic met een aantal belangrijke resultaten uit het onderzoek.

Het volledige EuroTrak-onderzoek Nederland 2022 is hier te downloaden.

Over EuroTrak  

EuroTrak is het grootste internationale onderzoek naar gehoorkwesties. Geïnitieerd door de European Hearing Industry Manufacturers Association (EHIMA) in 2009, belicht het de prevalentie van gehoorverlies, evenals het gebruik van hoortoestellen en de ervaringen van mensen met gehoorverlies met hun hoortoestellen.

Het EuroTrak-onderzoek wordt gedragen door vier landelijke verenigingen:

  • Collectief van Zelfstandige Audiciens (CvZA)
  • de Kwaliteits Audiciens (dKA)
  • Gezamenlijke Audiologische Industrieën Nederland (GAIN)
  • Nederlandse Vereniging van Audicien Bedrijven (NVAB)

De vier verenigingen vertegenwoordigen audicienbedrijven en fabrikanten van hooroplossingen en -hulpmiddelen en vertegenwoordigen daarmee samen een overgroot deel van de Nederlandse hoorzorgbranche. Door meer samen te werken willen zij de kwaliteit van de hoorzorg in Nederland verder verbeteren en nog transparanter en betrouwbaarder maken.

Hilly Vonk: ‘Ik ben een leuker mens geworden nu ik weer goed hoor.’

‘Ik kan iedereen die niet zo goed hoort, aanraden naar de audicien te gaan. Laat je testen en neem een gehoortoestel. Probeer er verschillende uit, en neem eentje waar je echt goed mee hoort. Je leven wordt er een stuk beter van!’ Het lijkt een tekst die zo uit een reclamecampagne van een hoorwinkel is geplukt. Maar het komt uit de mond van Hilly Vonk. Een energieke sportieve dame met sprankelende ogen en lieve lach.

Hilly komt aangefietst en parkeert haar sportieve stalen ros naast mijn auto op de parkeerplaats van Groot Kievitsdal in Baarn. Ze ziet er niet uit als iemand van boven de zeventig en dat compliment geef ik haar direct. Ze lacht ontspannen en bedankt me. Ze vertelt dat ze net terugkomen van een weekje weg met hun vier kinderen, alle aanhang én negen kleinkinderen tussen de 3 en 23 jaar. ‘We waren in totaal met 22 mensen. Het was de eerste keer sinds corona dat we weer met z’n allen weg zijn geweest. Een heerlijk groot huis in Zeeland met heel veel slaap- en badkamers. En een grote living waar iedereen een plek had. Het was heel gezellig. Dat staat vast op mijn gezicht te lezen.’

Kost zo’n grote groep haar geen moeite? Even gelet op het hoortoestel? Nee, absoluut niet, zegt Hilly. ‘Het kost me helemaal geen moeite. In zo’n gezelschap functioneer ik prima met mijn hooroplossing. Ik heb een uitstekend en makkelijk te bedienen hoortoestel. Ik hoor alles en doe gewoon mee. Dat was voor dit toestel wel anders.’

Dochter

We nemen een kop koffie en Hilly vertelt dat ze als ze terugkijkt eigenlijk eerder de stap naar de audicien had moeten nemen. ‘Maar ja, daar waar brillen heel gewoon zijn, is een hoortoestel toch omgeven met iets van schaamte. Compleet onterecht, weet ik nu, maar zo voelde het toen wel. Ik deed in begin ook mijn haar over mijn oor heen, moest wennen.’

Hoe realiseerde ze zich dat een hoortoestel wenselijk was? ‘Dat ging eigenlijk geleidelijk. Ik merkte door de tijd heen wel dat ik iets minder hoorde, maar hoe erg veel minder realiseerde ik me pas toen mijn dochter eens zei na een opmerking van mij: ‘Mam, daar hadden we het helemaal niet over!’ Toen schrok ik. Dat vond ik niet leuk, maar haar oprechte reactie gaf me feitelijk het duwtje dat ik nodig had. Nu viereneenhalf jaar geleden heb ik de stap genomen iets te doen aan mijn gehoor. En daar ben ik nog elke dag blij om. Het toestel hoort inmiddels zo bij mij. Ik ben er volledig aan gewend. Het hoort bij het rijtje tandenpoetsen, haarkammen en naar bed gaan.’  

Uitgesproken

Het stempel ‘sportieve betrokken oma’ staat Hilly prachtig. Ze is een zachtaardig mens met een rustige uitstraling. Toch kun je je vergissen, want als ze over haar ervaring met een eerdere audicien spreekt, is ze behoorlijk uitgesproken. Bijna fel. ‘Ik heb het niet zo op met de grote ketens. Mijn eerste keuze daarvoor heeft me behoorlijk geld gekost. Ik ben er de persoon niet naar om daar even over uit te pakken. Ik besteed mijn energie liever op een positieve manier. En daarom zeg ik: iedereen die een hoortoestel of -test overweegt zou naar een audicien moeten gaan die betrokken is en verstand van zaken heeft. Die hoortoestellen zijn pittig prijzig en de verzekering is ingewikkeld genoeg. Daar moet je eerlijk over voorgelicht worden, vind ik. Het is voor mij de reden om zeer tevreden te zijn over Écoutez. Een kleine waarschuwing daarom: wees kritisch en zoek een vakkundige audicien. Voor mij zijn dat niet de grote bedrijven. Zo kwam ik uit bij een persoonlijk en deskundig bedrijf.’

Gewoon doen

Is haar hooroplossing optimaal, vindt ze? ‘Ja, ik denk het wel. Al moet ik me nog wel verdiepen in alle mogelijkheden van mijn hoortoestel. Maar dat doe ik. Er kan een hoop met de toestellen van tegenwoordig. Bellen, muziek afspelen, boeken luisteren en een filter aanzetten zodat je geen ruis hoort. Hoe die geluidsonderdrukking werkte, heb ik bijvoorbeeld moeten uitzoeken. Ben ik even mee bezig geweest, maar eigenlijk is het een kwestie van gewoon doen en ervaren. En als je de voorlichtingsteksten goed leest is het al veel makkelijker. Voor dat uitzoeken ben ik niet meer bang. Al denken ouderen wellicht vaak ‘o, dat is niets meer voor mij, dat kan ik vast niet.’ Dat snap ik, maar je ontzegt jezelf zoveel kwaliteit van leven! Dat is mijn ervaring. En als ik hulp nodig heb, vraag ik het Lisette. Écoutez is een fietsritje bij mij vandaan, dus ik ben er zo. En anders bel ik om te overleggen.’

Makkelijker

We lopen even het bos in en praten gezellig verder. ‘Weten wat je nodig hebt om goed te horen weet je niet zomaar’, voegt Hilly toe. Het is lastig om te weten wat je nodig hebt als je het hebt over slecht horen. Hoe weet je wat je mist? Hoe weet jij dat ik goed hoor? Misschien kan het nog wel beter of makkelijker. Als ik mijn zwager of vriendin vertel dat ik goed hoor, is dat een ongrijpbaar gegeven. Want wat hoor ik? Hoe maak ik hen deelgenoot van mijn goed horen? En hoe zeg ik hen dat zij ook beter kunnen horen? Ik weet dat sommige hoortoestellen behoorlijk veel kosten en niet alles wordt helaas vergoed. Ik kan niet in iemand anders z’n portemonnee kijken. Ik denk dat je je pas realiseert dat een toestel goed is als je met dat toestel alles kunt doen wat jij wilt. Dat geldt voor mij. Ik doe alles wat ik voorheen ook deed. En ik heb ervan geleerd. Van het hele proces. Ik ben open over het hebben van een hoortoestel. Geen haar meer over mijn oren. Omdat ik ervaar wat goed horen kan doen. Omdat ik ervan geniet.’

Jargon

Hilly wil nog graag zo’n ding op tafel, zoals ze het noemt. We moeten lachen omdat we beide het juiste woord in audicien-jargon er niet voor weten. Maar allebei wel weten wat ze bedoelt. Het is een hulpmiddel om beter te horen. Een ronde microfoon die werkt als versterker. Die leg je neer op tafel als je in gezelschap bent, waardoor je nog minder moeite hoeft te doen om alles mee te krijgen. Hilly: ‘Bij de hoortest die ik ooit kreeg, hoorde ik 40-45 procent nog. Nu hoor ik alles. En beter. Dat vind ik zo fijn. Ik ben er echt een leuker mens van geworden En volgens mijn kinderen ben ik meer betrokken bij de gesprekken. Ik doe weer alles, kan weer alles en ben zekerder. Ik kan het iedereen aanraden de stap te zetten en naar een audicien toe te gaan. Dan weet je waar je aan toe bent!’

Annet Koops

Lisette en Ilse Kolenbrander van Écoutez: ‘Je hoort er weer bij!

De zussen Lisette en Ilse Kolenbrander zijn de eigenaren van Écoutez uit Baarn. Het bedrijf dat mensen helpt bij gehoorproblemen. Een gesprek met deze vakvrouwen is interessant. Niet alleen vanwege hun expertise op het gebied van hoorproblematiek én de oplossingen hiervoor, maar ook omdat de geëmigreerde Ilse vanuit haar woning in Dallas online aanwezig is.

Kom naar de Kennisdagen op 19 en 20 mei

Maak -opnieuw- kennis met Écoutez op 19 en 20 mei. Nu we twee jaren op afstand zijn geweest, mogen we u weer verwelkomen.
Daarom organiseren we deze dagen in onze vestiging in Baarn. Om koffie én kennis te delen.Ons team van hoorspecialisten is beide dagen aanwezig. Zij kunnen al uw vragen beantwoorden en u informeren over de beste hooroplossingen. Kom langs!

Gratis nulmeting
Bij Écoutez draait het om oplossingen voor u. Daarom organiseren we deze Kennisdagen. Zodat we samen kunnen kijken of u echt de meest optimale oplossing voor uw hoorprobleem heeft. Kent u meer mensen die geïnteresseerd zijn in hoorzaken? Neem hen dan mee. Dan vertellen onze hoorspecialisten over het nut van bijvoorbeeld een gratis nulmeting. Een snelle manier om te kijken hoe goed het gehoor is. Onze ervaring is dat zulke dagen bij uitstek geschikt zijn om op laagdrempelige wijze kennis te maken met een audicien.

 
De kennisdagen van Écoutez: dat is gehoor geven aan kennis.
 
Team Écoutez,
Ilse, Jacob, Konstantin en Lisette

Verbindingen leggen tussen oren en beter horen. Van technisch snufje naar dagelijks gemak

Connectiviteit. Een term die de wenkbrauwen wellicht even doet fronsen. Maar in relatie met een hoortoestel zal menigeen direct weten wat ermee bedoeld wordt. Connectiviteit is de mogelijkheid om uw hoortoestel te verbinden met bijvoorbeeld de telefoon, televisie of tablet.

Door connectiviteit kunt u met uw hoortoestel luisteren naar muziek vanaf Spotify, een luisterboek vanaf een podcast-app op uw telefoon, uitzending gemist op uw tv en zelfs de deurbel aansluiten. Er zijn talloze mogelijkheden. Een klik op het gehoorapparaat of op uw telefoon is vaak genoeg.

Speciaal
Het belang van connectiviteit van hoortoestellen is een goede verbinding en betere kwaliteit zonder ingewikkelde technische handelingen. Niet alle hooroplossingen hebben de mogelijkheid tot connecten. De verbinding wordt namelijk via bluetooth gelegd. Soms is er een speciale gadget bij nodig om die verbinding te maken, soms kan het hoortoestel ook rechtstreeks op een apparaat worden aangesloten.

Linken
Kent u de mogelijkheden van uw eigen gehoortoestel? Kunt u linken met apparaten in uw omgeving zodat u betere gehoorkwaliteit krijgt? Het team van Écoutez kan u er van alles over vertellen. Hoe het werkt, bij welke toestellen het werkt en wat het u kan brengen. Zij kennen u en uw hooroplossing!

Wondertjes
Deze vernieuwingen voor connectiviteit worden nu vaak nog gezien als technische snufjes. Maar in de praktijk van alledag maken ze het leven aangenamer. Vergelijk het met zaken als handsfree bellen en een afstandsbediening. Dat vinden we ook al lang geen technische wondertjes meer. Het zijn toepassingen die heel gewoon zijn. Ze zijn er voor uw gemak!

Meer weten?
Wilt u weten wat u kunt doen met uw gehoortoestel? Nieuwsgierig geworden naar de mogelijkheden? Maak een afspraak met Écoutez en kijk of er accessoires zijn die u kunnen helpen. Of probeer eens een ander hoortoestel om te ervaren wat connecten voor u kan betekenen.

Klantenpanel Februari 2022

‘Weer goed horen is weer verbinding hebben met de wereld om je heen. Daar helpt Écoutez op een hele fijne manier bij.’

De kop boven dit artikel komt van één van de deelnemers van het klantenpanel dat Écoutez heeft gehouden eind februari 2022. De bijzondere Taets van Amerongenzaal in Kasteel Groeneveld vormde het decor voor deze bijeenkomst. Het gesprek met een aantal klanten over producten, service en ambitie was één van de uitvloeisels van het laatste onderzoek van vorig jaar. Écoutez wil graag scherp blijven en hoort graag verbeterpunten van mensen die de dienstverlening van het team aan den lijve ervaren. Hoe fijn is het dan als mensen een middagje hun mening en visie delen over de aanpak van hun hooroplossing?

Onderling contact
Doel van de bijeenkomst was om te weten te komen waar vanuit klanten behoefte aan is en waar Écoutez nog meer service, kennis en begeleiding kan geven. De verbinding die Écoutez heeft met haar klanten wordt zeer gewaardeerd. De aandacht voor de klant is goed. Daarbij geeft bijna iedereen aan dat het wellicht fijn zou zijn als er meer onderling contact zou kunnen worden geregeld door Écoutez met als doel om van elkaar te leren. De ervaringen van een ander mens met een hoortoestel zorgen voor vaak voor een directe klik. Het halve woord is vaak genoeg voor een heel verhaal. Daarbij geven mensen elkaar vaak slimme tips en adviezen over hoe om te gaan met een hoortoestel.

Wens om te delen
Die praktische zaken leiden die middag in de groep tot vragen bijvoorbeeld over hoe je een hoortoestel nou het beste schoonmaakt om het zo lang mogelijk te behouden? En hoe je omgaat met extreme warmte en zweet in het oor. Maar ook zaken als hoe je je collega’s vertelt over je gehoorverlies of laat weten dat je een hoortoestel draagt aan diverse mensen om je heen, geeft volop stof tot verder praten. De psychische last is niet bij alle deelnemers even groot, maar ook niet volkomen afwezig. De herkenning is er en de wens om te delen ook.

Nuttig en gezellig
Het voert te ver om hier alle bevindingen van het klantenpanel te delen. We noemen er een paar. Het team van Écoutez gaat zeker aan de slag met lotgenotencontact, informatie over kosten en vergoeding van hoortoestellen en kennisdelen over gehoorverlies in het algemeen door bijvoorbeeld een masterclass. De bijeenkomst van het klantenpanel wordt door de deelnemers als zeer nuttig én gezellig ervaren. Er volgt een uitnodiging voor een vervolg van het klantenpanel later dit jaar.

Wilt u ook eens deelnemen aan een klantenpanel van Écoutez?
Of uw ervaringen met uw hooroplossing delen met ons in een interview?

Stuur dan een berichtje naar lisette@ecoutez.nl

Invloed van gehoorverlies op luisterinspanning

Gehoorverlies zorgt ervoor dat luisteren meer moeite kost. Dit kan leiden tot meer vermoeidheid en stress in het dagelijks leven. In Amsterdam UMC, locatie VUmc heeft de sectie Ear & Hearing van de afdeling KNO de invloed van gehoorverlies op de luisterinspanning in het dagelijks leven onderzocht. Deze studie, genaamd REAL-HEARING, deed hiervoor metingen tijdens een laboratoriumonderzoek en in het dagelijks leven.

Het onderzoek bestond uit twee onderdelen: een bezoek aan het lab in het ziekenhuis van ongeveer 2,5 uur en metingen tijdens het dagelijks leven. Deelnemers droegen 24 uur lang meetapparatuur op twee verschillende dagen. Ook moesten er via een app korte vragenlijstjes worden beantwoord.

Uitkomsten

Onderzoekers zijn bezig met het verwerken en analyseren van de data. Eerste twee artikelen staan op stapel en zodra ze gepubliceerd zijn in wetenschappelijke tijdschriften zullen deelnemers hierover bericht ontvangen. Daarnaast zullen de teksten gedeeld worden op de website van Real Hearing en in de sociale media. De uitkomsten van het onderzoek worden in de loop van 2024 verwacht. Wij plaatsen dan een kort verslag op deze site.

Klik hier voor meer informatie over onderzoek naar horen.

Blij met mijn hoortoestel. Hadden ze ook maar zo’n oplossing voor andere gezondheidsproblemen.

Een wandeling met een goed gesprek. Een mooie manier om het verhaal te horen achter mensen met een gehoorprobleem. Wie zijn het? Wat beweegt hen? Hoe leven zij met een hooroplossing? Aan het woord is Roelof Koops (78), in zijn werkende leven was hij lasser, sinds hij gepensioneerd is, buitenmens en honderd procent opa.
-door Annet Koops –

Het zachte gebrom van de scootmobiel vergezelt ons tijdens de wandeling. Dat wil zeggen, ik loop en mijn vader rijdt. Want door een spieraandoening doen zijn benen het niet goed meer. Met zijn hoofd is niets mis, zegt hij lachend. We gaan naar het park vlakbij het centrum en kletsen honderduit. Over koetjes en kalfjes, en de rode draad in zijn leven. Dat hij een hoorapparaat heeft, maakt alle verschil in ons contact. Toen hij dat toestel namelijk nog niet had kon hij dit soort gesprekken niet voeren. Toen was naast elkaar lopen en praten onmogelijk voor hem. Omdat hij slecht hoorde moest hij je aankijken om je te verstaan. Nu keuvelen we terwijl we wandelen. Een verademing, noemt hij de hooroplossing dan ook. Hij heeft jarenlang geprobeerd wel te horen en zonder hulpmiddel mee te doen met alles in het leven. Werken, leren, verjaardagen, oppassen op kleinkinderen…. Ging best, vond hij. Maar toen hij op een dag de telefoon niet meer op durfde te nemen en zijn vrouw minstens twintig keer in een gesprek dingen moest herhalen, vond hij het welletjes. ‘Daarvoor moest ik wel al mijn moed en lef bijelkaar schrapen hoor’, zegt hij eerlijk. ‘Het lijkt misschien een eenvoudige stap, maar zo was het niet. Ik moest voor iets anders bij de huisarts zijn en heb toen ook genoemd dat ik af en toe wat slecht hoorde. Zij wist genoeg en stuurde me naar de KNO-arts omdat ze vermoedde dat er meer aan de hand was. Ik had ook last van mijn rug en knieën namelijk. Gelukkig hadden die zaken niet met elkaar te maken, bleek in het ziekenhuis. De KNO-arts maakte een audiogram en kwam tot de conclusie: slechthorendheid. Hoogstwaarschijnlijk door constante blootstelling aan lawaai.’

Weer en wind
Dat vindt mijn vader niet verrassend. ‘Vanaf mijn veertiende heb ik de metaal gewerkt. Vaak ik grote hallen en loodsen waar metaal tegen elkaar knalde. Motoren aan stonden, de decibellen waren er niet van de lucht, zeg maar. Dat is niet fijn voor je oren. Ook was ik lasser op stellages in de buitenlucht waar gas werd gewonnen. Weer en wind en veel lawaai van de werkzaamheden…Maar ja, we deden er niets aan. De Arbowet bestond nog niet, en al die mannen onder elkaar…. Je was toch geen watje? Schoenen met ijzeren neuzen, een helm en een overall waren bescherming genoeg. Vond men.’

Gekwaak en gespetter
We gaan even op zitten op een bankje. Althans, ik. Mijn vader zit al. We kijken in stilte naar de eenden in de vijver. Naar het gekwaak en gespetter. Het is een grappig tafereeltje. Dan vraag ik hem wanneer hij merkte dat zijn gehoor slechter werd. ‘Ik was denk ik veertig of zo toen ik me af en toe realiseerde dat ik niet alles meer hoorde. Mama moest ook vaak iets herhalen. Die had het eigenlijk eerder in de gaten dan ik. Maar ik vond het toen veel te vroeg om naar de audicien te gaan. Ik had ook nog geen leesbril, dus die oren moesten nog maar even wachten. Tot ik echt oud was.’

Mijn vader rekent even uit hoeveel jaren hij volgens hem zelf slechthorend is geweest zonder dat hij er iets aan heeft gedaan. ‘Misschien wel 20 jaar. Ik leerde heel goed te compenseren. Keek goed, zat dichtbij, of deed of iets me niet interesseerde. Op de tribune van het voetbal hoefde ik echt niet het geschreeuw te horen, als ik de wedstrijd maar zag. En als ik op een verjaardag niet alles meekreeg van dat familielid wat ik toch al niet mocht, haalde ik m’n schouders op. Als ik met mensen wilde praten, sprak ik ze één op één.’

Goede score
Sinds hij een paar jaar geleden een hoortoestel kreeg, weet hij weer waarom meedoen zo belangrijk, maar ook leuk is. ‘Niet horen is niet meedoen. Dat weet ik nu. Je zondert je steeds meer af. Niet meer naar theater, niet meer naar bijeenkomsten. We fietsten ook heel veel. En ook toen kreeg ik niet alles meer mee. Het verkeer om je heen, kon ik niet helemaal meer horen. Onveilig hoor! En wat te denken van de geluiden in de natuur die ik niet meer hoorde. Ik wil niet zeggen dat ik alles weer hoor, maar heel veel wel. Toen mijn kleinzoon laatst een testje deed om te kijken wat ik nog hoorde, scoorde ik gewoon als een volwassene. Aan hem kon ik niet tippen. Hij is negentien, en zit nog in de bloei van zijn gehoorleeftijd!’

Kringetje
Raad je anderen aan om een gehooroplossing te nemen, vraag ik mijn vader als we weer terug naar huis gaan. ‘Ik ben een tijdlang vrijwilliger geweest in verzorgingstehuis. Ik zag wat slecht horen met je doet als je niet meer onderdeel bent van het kringetje. Letterlijk hè. Niet meer kunnen doen aan het gesprek. Dan zaten mensen in de stoel erbij, maar hoorden ze niet meer wat de buurvrouw zei. Dan moest je bijna zwaaien om aandacht te krijgen. Zo frustrerend vond ik dat. Vind ik dat. Ik zou ze inderdaad willen zeggen: doe er iets aan. Je krijgt er zoveel voor terug!’

Als we in de kamer zijn, loopt hij met een wandelstok naar zijn stoel en zegt hij: ‘Mijn benen doen het steeds minder helaas. Ik zal uiteindelijk wel in een rolstoel terechtkomen. Helaas hebben ze geen oplossing voor die spierverzwakking. Niet zoals daar een hoortoestel is voor mijn doofheid. Zo fijn dat ik weer goed hoor en mee kan doen met gesprekken en zo. Het is ontzettend belangrijk te kunnen kaarten en praten, of te kunnen kletsen op verjaardagen met mijn kleinkinderen. Dat wil ik niet meer missen.’

Lawaaidoofheid

Slecht horen als gevolg van lawaai behoort tot de meest voorkomende beroepsziekten. Het leidt vaak tot maatschappelijke en medische problemen. Lawaaislechthorendheid komt vaak voor bij mensen die werken in een omgeving waar veel lawaai is, zoals het geluid van machines en zware motoren. Maar ook beroepen als leerkracht, barpersoneel, politieagent en badmeester hebben te maken met constant lawaai. Onder lawaaislechthorendheid valt ook gehoorschade die is ontstaan door een plotseling hard geluid, zoals een explosie of een knal van vuurwerk.

Of het geluid op je werkplek schadelijk is, hangt af van het volume van het geluid en de tijd die je er als werknemer aan wordt blootgesteld. Voor een werkdag van 8 uur is de risicogrens gesteld op 80 decibel. Vanaf 85 decibel zijn werknemers wettelijk verplicht om gehoorbeschermers te dragen. 

Tips: preventie tegen lawaai

  • Sta nooit te dicht bij de geluidsbron, zoals muziekboxen, machines, apparaten of voortuigen. Een afstand van twee meter is doorgaans voldoende om het risico aanzienlijk te verminderen. 
  • Download een decibelmeter-app en zorg voor bescherming als geluid boven de 80 dB komt. Safe Noise voor IOS of deciBel voor Android.
  • Las af en toe een oor-pauze in om de oren tot rust te laten komen. Ook met oordoppen in is het verstandig niet te lang in een luide omgeving te blijven. Hoe vaak zo’n pauzes nodig is, is afhankelijk van de duur en het volume van geluid, maar ieder halfuur is een goed uitgangspunt.
  • De dag na de belasting voor de oren is het verstandig de oren tot rust te laten komen. Blijf uit een lawaaierige omgeving of draag even geen koptelefoon of oortjes.
  • Stel een volumebegrenzer in. Die zorgt ervoor dat het geluid van de telefoon niet boven de 80 decibel komt. Sinds een paar jaar worden telefoon, tablet en computer standaard uitgerust met zo’n volumebegrenzer. Bij oudere apparaten hoort het volumebalkje nooit verder dan twee derde van het maximum te komen.
  • Verkies een goede koptelefoon boven in-ear oordopjes. Een ‘goede’ koptelefoon is er een die het oor helemaal bedekt. Het oor wordt zo afgesloten van omgevingsgeluid. Hierdoor is de gebruiker minder snel geneigd om het volume hoger te zetten als er sprake is van omgevingsgeluid. Bovendien zit een koptelefoon ook wat verder van het binnenoor, wat de kans op gehoorschade vermindert. NB Er zijn ook kwalitatief goede in-ear oordopjes verkrijgbaar, waarbij omgevingsgeluid zo veel mogelijk geblokkeerd wordt. Let hierbij op de specificaties van het product.
  • Heb je last van een pieptoon in de oren, maar verdwijnt die de volgende ochtend weer? Dat is een alarmsignaal: de oren zijn wat beschadigd. Negeer zo’n piep niet. De schade kan zich opstapelen en dit kan zelfs leiden tot permanente gehoorschade of tinnitus.
  • Er zijn verschillende signalen om gehoorschade te herkennen: bijvoorbeeld als het volume van de tv, radio of telefoon steeds harder gezet moet worden. Of als iemand steeds vraagt woorden of zinnen te herhalen. Als dit wordt opgemerkt, kan een test geen kwaad.


Bescherming tegen lawaai
Tuurlijk wil je je oren beschermen tegen lawaai. Maar wat gebruik je daarvoor? Herriestoppers? Oordoppen? Of otoplastieken? Het is goed om bij de keuze van de juiste gehoorbescherming advies te vragen bij een deskundige.

Bescherming tegen harde muziek
Wil je je gehoor beschermen tijdens een concert, dan wil je waarschijnlijk ook nog wel wat blijven horen. Dan zijn oordoppen die bepaalde tonen filteren handig. Ook voor het beschermen van je gehoor tegen het suizen van de wind tijdens het motorrijden zijn speciale gehoorbeschermers op de markt.

Meer weten?
Vragen over lawaai en bescherming daartegen? Of wil je een gehoortest? Maak hier een afspraak. Of bel of mail dan even met hoorexperts van Écoutez. Dan geven wij gratis en geheel vrijblijvend tips en adviezen op maat.

Je kunt ook ons boekje downloaden hier met 10 tips over gehoorschade.

Lees hier verder over lawaaidoofheid en beroepsziekten